1. Kuyu Açmak Serbest mi?

Hayır, serbest değil. Türkiye’de yeraltı suları, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki doğal kaynaklar olarak kabul edilir.
Bu nedenle, tarla veya arsa size ait olsa bile kendi arazinizde kuyu açmak için resmî izin almak zorundasınız.

Yetkili kurum, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ)’dir. DSİ’den izin alınmadan açılan kuyular, 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu uyarınca “kaçak kuyu” sayılır ve para cezası ile kapatılabilir.

2. Kuyu Açma Yetkisi Kimdedir?

Kuyu açma izni DSİ’nin bölge müdürlükleri tarafından verilir. Türkiye’de her ilin bağlı olduğu bir DSİ Bölge Müdürlüğü bulunur.
Başvuru, tarlanın bulunduğu bölgeye bağlı müdürlüğe yapılmalıdır.

Ruhsatlandırma süreci, yeraltı suyu seviyesinin korunması ve kaçak kullanımların önlenmesi için oldukça detaylıdır.
Çünkü kontrolsüz açılan kuyular, hem komşu arazilerde su kaybına hem de yeraltı su rezervinin tükenmesine neden olabilir.

3. Kuyu Açmak İçin Gerekli Belgeler (2025 Güncel)

• Tapu veya tapu senedi fotokopisi,
• Kimlik fotokopisi (gerçek kişi) veya vergi levhası (tüzel kişi),
• Arazinin koordinat bilgilerini gösteren krokisi veya haritası,
• DSİ tarafından onaylı jeolojik-jeofizik etüt raporu (yetkili mühendis tarafından hazırlanır),
• Kuyu yerini gösteren plan veya kroki,
• Başvuru dilekçesi (DSİ’den temin edilir).

Belgeler tamamlandığında DSİ teknik personeli araziye gelerek yerinde inceleme yapar.
Uygun bulunursa kuyu açma ruhsatı düzenlenir.

4. Kuyu Ruhsatı Nasıl Alınır?

Ruhsat iki aşamalı bir süreçtir:

🔹 A. Kuyu Açma Ruhsatı

Bu izin, yalnızca kuyunun açılabilmesi için verilir. Ruhsatın süresi genellikle 6 aytır.
Bu süre içinde kuyu tamamlanmazsa, ruhsat geçerliliğini yitirir.

🔹 B. Kuyu Kullanma Belgesi

Kuyu açıldıktan sonra DSİ görevlileri ölçüm yapar ve su seviyesini kontrol eder.
Uygunluk onaylanırsa “Yeraltı Suyu Kullanma Belgesi” verilir.
Artık bu belgeyle yasal olarak su çekimi yapabilirsiniz.

Bu belge olmadan su kullanımı tespit edilirse, kuyu kaçak kullanım kapsamına alınır.

5. Ruhsatsız Kuyu Açmanın Cezası (2025)

DSİ, ruhsatsız açılan kuyulara yönelik ciddi yaptırımlar uygulamaktadır:

• İzinsiz kuyu tespitinde yaklaşık 60.000 TL’ye kadar para cezası (2025 için yeniden değerleme oranına göre),
• Kuyunun mühürlenmesi veya kapatılması,
• Kaçak su kullanımı nedeniyle tahsil edilen su bedeli + ceza katsayısı uygulanması.

Ayrıca, ruhsatsız kuyudan su çekilmesi çevreye zarar veriyorsa, Çevre Kanunu kapsamında da ek cezalar uygulanabilir.

6. Tarımsal Amaçlı Kuyu Açmak İçin Ek Koşullar

Eğer kuyuyu yalnızca tarımsal sulama amacıyla kullanmak istiyorsanız,
DSİ sizden sulama kapasitenize uygun su debisi (örneğin saniyede 1-3 litre) belirlemenizi ister.

Su, sadece beyan edilen parsel sınırları içinde kullanılabilir.
Başka bir araziye boru hattı çekmek veya ticari satış yapmak yasaktır.

Ayrıca, tarımsal destek programlarından yararlanmak isteyen çiftçilerin de bu belgeyi ibraz etmesi zorunludur.

7. Kuyu Açma Sınırları: Her Yere Kuyu Açılmaz

DSİ, Türkiye genelinde bazı bölgeleri “yeraltı suyu tahsisli veya kısıtlı alan” olarak belirlemiştir.
Bu alanlarda yeni kuyu açma izinleri durdurulmuş ya da kontenjana bağlanmıştır.

Bu nedenle kuyu açmadan önce mutlaka DSİ’den şu bilgileri isteyin:

• Bulunduğunuz bölge tahsisli mi?
• Yeraltı suyu derinliği ne kadar?
• Yakın çevrede mevcut kuyular var mı?

Bu bilgiler hem başvurunuzun kabul edilme şansını artırır hem de gereksiz masraf yapmanızı önler.

8. Kuyu Açtırırken Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Noktalar

• Kuyu açtırma işlemini mutlaka DSİ yetkili sondaj firmalarına yaptırın.
• Kuyu derinliği ve çapı, DSİ’nin belirlediği limitleri aşmamalıdır.
• Pompa ve motor sistemleri kurulmadan önce “su seviye testi” yapılmalıdır.
• Kuyu ağzına koruma kapağı takılması zorunludur.

Bunlara uyulmaması, kuyu verimliliğini düşürür ve DSİ denetiminde uygunsuzluk raporu düzenlenmesine neden olabilir.

9. Kuyu Açtıktan Sonra Ne Yapılmalı?

Kuyu ruhsatınız onaylandıktan sonra DSİ sizden periyodik ölçüm verisi talep edebilir.
Özellikle geniş arazilerde su çekimi miktarını bildirmek zorunlu hale gelebilir.

Bu ölçümler, yeraltı su seviyesinin korunması için yapılır.
Ayrıca, DSİ su kullanım limitini aşan kişilere ek ceza uygulayabilir.

Sonuç: Kuyu Açmak Basit Görünür Ama Ciddi Bir Süreçtir

Tarlanıza kuyu açmak, kısa vadede su ihtiyacınızı çözebilir;
ancak yasal süreci izlemeden yapılırsa ciddi cezalara neden olabilir.

Özetle:

• DSİ’ye başvuru yapmadan kuyu açmayın,
• Jeolojik etüt raporu hazırlatın,
• Kuyu kullanım belgesi almayı unutmayın,
• Ve suyu yalnızca izin verilen alanlarda kullanın.

Yasal izinli bir kuyu, hem toprağınızı korur hem de ileride arazi satışı sırasında size avantaj sağlar.
Çünkü ruhsatlı kuyular, gayrimenkul değerini yükselten unsurlardandır.